
Αναστασία Βαϊτσοπούλου, Βαγγέλης Κοσμάτος, Γιώργος Νικολαΐδης
Για τη Συμμαχία των Φύλων
φωτογραφία: Justice for Zak/Zackie
Στην τελευταία θέση, πίσω-πίσω. Στην τελευταία θέση, κάθεται εκείνο το παιδί, που έχει κατασκευαστεί από την κοινωνία για την κοινωνία, σαν Άλλο-Ξένο. Στην τελευταία θέση, «κάθεται» ολόκληρη η Ελλάδα, στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων, όπως δημοσιεύτηκε από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE). Πως συνδέονται οι δυο παραπάνω τελευταίες θέσεις; Σχετίζονται άραγε με την πολλαπλότητα της βαρβαρότητας της 21ης Σεπτεμβρίου 2018; Με το συλλογικό πένθος-τραύμα στο οποίο βυθίστηκε μια ολόκληρη οικογένεια-κοινότητα συνανθρώπων μας;
Η πανδημία της έμφυλης βίας, η οποία επ’ ουδενί δεν αποτελεί νεοαφιχθέν κοινωνικό φαινόμενο, αλλά ενυπήρχε από πάντα στις κοινωνίες, έδωσε εκείνο το μεσημέρι, για ακόμα μία φορά, την άδεια-νομιμοποίηση (προνόμιο) στα χέρια λευκών αντρών, οι οποίοι δολοφόνησαν βάναυσα τον Ζακ Κωστόπουλο, ή αλλιώς, τη Zackie Oh, ακτιβίστρια του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος, οροθετική drag queen, στο κέντρο της Αθήνας σε δημόσια θέα. Αμέτρητα ζευγάρια μάτια είδαν την ανθρωποκτονία, είτε ζωντανά –μένοντας όμως εξοργιστικά άπραγα– είτε πατώντας το play. Για αυτό το on-camera έγκλημα απέναντι σε ένα κουήρ άτομο, μια θηλυκότητα που υπερασπιζόταν τα ανθρώπινα δικαιώματα, που πυροδότησε έντονες κοινωνικές αντιδράσεις και συγκεντρώσεις εντός και εκτός Ελλάδος, η δικαιοσύνη αργεί επιδεικτικά.
Σε αυτή τη δίκη διακυβεύεται το δικαίωμα στη ζωή για όλες τις θηλυκότητες, τις γυναίκες, τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα και τις μη στερεοτυπικές αρρενωπότητες. Στην πατριαρχική, ετεροκανονική και ικανοκεντρική κοινωνία που μεγαλώνουμε και συνηθίζουμε, οι ζωές των «άλλων» –των «διαφορετικών»– αντιμετωπίζονται ως ανάξιες να βιωθούν. Και ως τέτοια, η ζωή του Ζακ έγινε θρύψαλα από τις κλωτσιές δύο κυρίαρχων αρσενικών, δύο τοξικών αρρενωποτήτων, τη συνέργεια των αστυνομικών, οι οποίοι δεν έπραξαν τα δέοντα ώστε να προστατέψουν τη ζωή του και την αδράνεια των ανθρώπων του ΕΚΑΒ.
Ο δημόσιος διάλογος, βουτηγμένος στο σεξισμό και την ομοφοβία, συνέβαλε και συμβάλλει συλλογικά στο στιγματισμό και την περιθωριοποίηση του Ζακ και του κάθε Ζακ κι αφήνει χώρο στην παραβίαση των δικαιωμάτων ευάλωτων κοινωνικών ομάδων μέχρι και την αφαίρεση ζωών. Και αν δεν μας βαραίνει η συμμετοχή στο έγκλημα μίσους, μας βαραίνει η ευθύνη τού να γίνουμε μέρος της αντιμετώπισής του. Μήπως χρειαζόμαστε ως κοινωνία, ειδικά σε αυτή τη συνθήκη της κρίσης, εναλλακτικές εκδοχές αρρενωπότητας, πιο υγιείς και φροντιστικές;
Η σιωπή και η απραγία είναι συνενοχή σε ένα επαναλαμβανόμενο έγκλημα. Ας μην μείνουμε στην τελευταία θέση, απλά θεατές.
Οι Ρομά αποτελούν διαχρονικά θύματα διακρίσεων, ρατσιστικής συμπεριφοράς, ακόμα και πογκρόμ που κατέληξαν σε εκκαθαρίσεις. Το Ολοκαύτωμα των Ρομά δεν έτυχε ποτέ της απαραίτητης προσοχής. Να γιατί δεν είναι ευρέως γνωστό πως στα στρατόπεδα εξόντωσης θανατώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες Ρομά.
Τι λέει η GenZ για τη δικτατορία που δεν την έζησε; Ποια ντοκιμαντέρ αποτυπώνουν τα γεγονότα και την ατμόσφαιρα της επταετίας 1967–1974; Ποια τραγούδια ενέπνευσαν και εμψύχωσαν την αντίσταση στα χρόνια της χούντας